Van eigenwijsheid naar eigen-wijsheid

Leestijd; 3,5 minuten

Eigen regie willen nemen over mijn gezondheid heeft er bij mij altijd al in gezeten.

Als ik in vroeger tijden wel eens bij een dokter moest zijn en deze me vertelde wat het probleem was, vroeg ik steevast: Wat kan ik zelf hieraan doen? In 100% van de gevallen kreeg ik eerst een blanco blik, telkens gevolgd door die ene dooddoener: Niets.

Nu is er weinig wat ik zo frustrerend vind als te moeten horen dat ik niets kan betekenen voor mijn eigen herstel. Destijds was mijn grootste probleem echter dat ik dacht dat de arts gelijk had. Die zou het wel weten, toch?

Maar binnenin knaagde de twijfel. Ik kon me eigenlijk niet voorstellen dat er echt niets zou zijn wat ik zelf kon verbeteren aan mijn gezondheidstoestand. En zo kwam ook toen al telkens mijn andere eigenschap onvermijdelijk bovendrijven: eigenwijsheid.

Zeg tegen mij dat iets niet kan en ik voel de spreekwoordelijke hoorntjes uit mijn hoofd komen. Hoezo, dat kan niet? Hoezo, dit is onmogelijk? Als ik hoor dat iets ‘onmogelijk’ is, wordt het voor mij pas interessant. Vanbinnen gaan dan alle radertjes op volle kracht draaien, koortsachtig zoekend naar opties en mogelijkheden waardoor het wél zou kunnen. Als het niet linksom kan, dan misschien rechtsom, achterlangs, bovenover of onderdoor…?

Natuurlijk wil ik hiermee niet zeggen dat het leven honderd procent maakbaar is. Zo speelt bij het ontstaan van ziekten erfelijke aanleg een bepaalde rol, zij het niet zo’n grote als je misschien altijd hebt gedacht. Maar ook los van eventuele genetische invloeden kun je altijd ziek worden, een ongeval krijgen of gewoon domme pech hebben. Het menselijk leven is kwetsbaar en er gebeuren nu eenmaal akelige dingen waar je geen of nauwelijks invloed op hebt, al doe je nog zo hard je best. Voor zover we dit nog niet wisten heeft de wereldwijde Covid-19 crisis dit maar al te duidelijk gemaakt.

Inmiddels weet ik uit eigen ervaring dat je desondanks meer invloed hebt op je gezondheid en levensverwachting dan je denkt. Daarbij is vertrouwen op je eigen-wijsheid cruciaal.

Het zaadje hiervoor is namelijk geplant toen ik in september 2016 volkomen onverwacht werd geconfronteerd met tegenslag en ik met spoed een zware operatie moest ondergaan waarvan de goede of levensbedreigende uitkomst pas tijdens de ingreep duidelijk zou worden. Omdat het erop of eronder was, heb ik in de tweeëneenhalve week tot aan mijn operatie bewust gebruik gemaakt van de principes die ten grondslag liggen aan het placebo-effect en het feit dat de hersenen heel vatbaar zijn voor suggestie.

Mijn redenering was dat als er positieve gezondheidseffecten kunnen optreden door een suikerpil – hetgeen een suggestie is van buitenaf – dit ook mogelijk moest zijn door autosuggestie, oftewel door mezelf ervan te overtuigen dat ik gezond ben. Hierdoor ontstaat een positief verwachtingspatroon. Dit veroorzaakt vervolgens aantoonbare biologische veranderingen die je gezondheid bevorderen zoals pijnstilling en een versterkte afweerreactie. Wat je ten diepste vanbinnen gelooft, belichaam je. Het placebo-effect is dus een positieve selffulfilling prophecy.

Daarom was het mijn allerhoogste prioriteit om een zo diep mogelijk geloof in de best mogelijke uitkomst in mezelf te ‘installeren’. Dit heb ik gedaan door een uitgebalanceerd programma samen te stellen dat ik ‘Optimaal Integraal!’ heb gedoopt. Dit programma bestond enerzijds uit ‘buitenwerk’ zoals dagelijks gezond eten, sporten, wandelen, onderhouden van warme sociale contacten, zo veel mogelijk lachen, inspirerende boeken lezen, vrolijke muziek luisteren en liefdevolle aandacht aan mezelf en mijn omgeving schenken en anderzijds uit ‘binnenwerk’ zoals dagelijks mediteren, affirmeren en visualiseren. Dankzij dit programma is het mij niet alleen gelukt om topfit, ontspannen en vol vertrouwen de OK in te gaan, maar heb ik letterlijk aan den lijve ondervonden dat het lichaam zelfhelende krachten heeft en dat hetgeen je écht gelooft uiteindelijk grotendeels jouw gezondheid en leven bepaalt.

Deze bijzondere ervaring heeft mij op dit pad gebracht en geleid tot een jarenlange intensieve bestudering van de wetenschap achter de biologische effecten van mindset op gezondheid en levensverwachting.

Veel mensen weten inmiddels wel dat niet-roken, geen of een beperkte inname van alcohol, gezond eten, veel bewegen, voldoende slapen en ontspanning effectieve middelen zijn om aan preventie of gezondheidsbevordering te doen. Maar wat de meeste mensen niet weten, is dat uit onderzoek blijkt dat hoe je denkt over je gezondheid en ouder worden in grote mate bepalend is voor beide en soms zelfs het allerbelangrijkste blijkt te zijn van allemaal. Daarom pleit ik ervoor dat bewuste gebruikmaking van de vergaande kracht van gedachten, gevoelens en overtuigingen standaard wordt opgenomen in het huidige aanbod aan leefstijlinterventies.

Omdat we leven in een tijd waarin de kosten van gezondheidszorg de pan uit rijzen, integrale geneeskunde en zelfredzaamheid steeds belangrijker worden en de medische opties bij vele ernstige ziektebeelden ondanks alle vooruitgang op een gegeven moment zijn uitgeput, is het namelijk meer dan ooit noodzakelijk om te kijken naar wat je zelf al van nature ‘in huis’ hebt: een uitermate krachtig middel dat is staat is tot grootse prestaties op het vlak van je gezondheid maar waar je veel te weinig bewust gebruik van maakt. Dat middel is jouw denk-, voel- en verbeeldingskracht. Want daar, in het domein van je geest, bevindt zich de hoofdingang naar het zelfherstellende vermogen van je lichaam.

Dat is geen wishful thinking, magisch denken of kwakzalverij, maar gebaseerd op harde wetenschap.

Mijn persoonlijke ervaring heeft mij verder gesterkt in de overtuiging dat het nemen van eigen regie over je gezondheid vanzelfsprekend zou moeten zijn. Jij hebt immers de eindverantwoordelijkheid over jouw lichaam en welzijn, niet je arts. Vanuit dit gedachtegoed heb ik de Academie voor Zelfherstel opgericht. Zodat je op één centrale online locatie bewezen effectieve interventies kunt vinden waarmee je jouw gezondheid in de breedst mogelijke zin kunt bevorderen. Laagdrempelig, praktisch en voor elke beurs.

Een vertrouwensrelatie met je arts, het opvolgen van doktersadvies en medicatietrouw blijven belangrijke elementen als het gaat om herstel en gezondheidsbevordering. Maar volg zeker ook altijd jouw eigen-wijsheid in deze.

Want gebruik maken van je zelfherstellende vermogen is niet complementair, maar primair en elementair.